Türkiye'de Ulusal Sağlık Sistemi (USS): Ulusal Sağlık Verisi Gönderimi, Veri İşleme ve Kullanım Amaçları

Sema Türker
January 24, 2023
Türkiye'de Ulusal Sağlık Sistemi (USS): Ulusal Sağlık Verisi Gönderimi, Veri İşleme ve Kullanım Amaçları

Ulusal Sağlık Verisi (USS), hastanın herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurması itibariyle aldığı tedavi hizmetlerine dair Ulusal Sağlık Sistemi merkezi veritabanına işlenen bilgilerini ifade eder. T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 2003 yılında başlatılan Sağlıkta Dönüşüm programı kapsamında sağlık hizmetlerinin dijitalleştirilmesi ile, sağlık verileri günlük ya da aylık olarak sağlık kuruluşlarından talep edilmektedir.

Bu çerçevede, aile hekimleri, devlet hastaneleri, özel hastaneler, üniversite hastaneleri ve muayeneler gibi sağlık hizmeti sağlayan kuruluşlar, Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi (SYBS) yoluyla gelen her hastanın tedavi sürecine ilişkin bilgileri Ulusal Sağlık Sistemi veritabanına iletmektedir. Akabinde, verilerin işlenmesine yönelik uygun protokollere göre kategorize edilip e-Sağlık sisteminde depolanır ve e-Nabız yoluyla halka da sunulur.

Toplum sağlığına dair büyük önem arz eden bilgilerin edinilmesini sağlayan Türkiye’deki Ulusal Sağlık Sistemi ve bu sistem içerisinde veri gönderimi, veri işlenmesi gibi USS verilerinin nasıl üretildiği; kimlerin Ulusal Sağlık Sistem veri gönderimi mesuliyeti olduğu ve bu verilerin hangi amaçlarla kullanıldığını bu makalede birlikte inceleyelim.

Ulusal Sağlık Sistemi Veri Gönderimi Süreçleri Nasıl İşler?

Herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurup muayene olan hastanın tedavi sürecine ilişkin bilgilerin toplanması ile ulusal sağlık verisi üretimi başlar. Bu noktada hastadan şu veriler elde edilir:

  • Muayene detayı
  • Reçete (kullanması gereken ilaçlar vb.)
  • Laboratuvar sonucu (radyoloji sonucu, kan tahlili vb.)
  • Tedavi verileri (tedavi planları, tedavi başarısı vb.)

Bu bilgiler, hastanın başvurduğu sağlık kuruluşu tarafından Diş Hekimliği Bilgi Sistemi (DHBS) Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS), Aile Hekimliği Bilgi Sistemi (AHBS) gibi kendi yapısına uygun bir Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi yazılımı ile merkezi e-Sağlık sistemine iletilir. Bu SYBS yazılımları, sağlık kuruluşunun yapısına göre, örneğin hastaneler için HBYS, aile sağlık merkezleri için AHBS, ya da ağız ve diş sağlığı klinikleri için DHBS gibi kendi içinde alt kollara ayrılırken, e-Sağlık sistemine USS Ulusal Sağlık Verisi aktarımı sağlarlar. Örneğin, Medicasimple, diş hekimliği kliniklerindeki hasta bilgilerinin ulusal sağlık sistemi veri gönderimini de sağlayan bir DHBS işlevi gören Akıllı Klinik Yönetim Sistemidir.

Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü (USVS) ile belirli çerçevede tanımlanan bu bilgiler Kayıtlar Anında Veri Aktarımı, Kuyruğa Alma Politikası, Web Service Arabirimi ve Minimum İş Kuralları ile Ulusal Sağlık Sistemi verisi hâline gelir. Elektronik kayıtları doğrulama, iş kuralı ve geçerlilik kontrolünden geçerek de merkezi sistemde depolanır.

Ulusal Sağlık Sistemi Verileri Hangi Aralıklarla Gönderilir?

Ulusal Sağlık Sistemi (USS) verileri, sağlık kuruluşları olarak günlük olarak, ya da en geç aylık olarak gönderilebilir. Aylık olarak gönderilmesi durumunda, biten aydan itibaren 3 gün içerisinde o aya dair verilerin gönderilmesi gerekmektedir.

Ulusal Sağlık Verisini Kimler Gönderir?

Herhangi bir sağlık kuruluşundaki SYBS sistemi girişi olan veri sorumlusu, bu bilgileri SYBS sistemi üzerinden e-Sağlık sistemine aktarabilmektedir.

Ulusal Sağlık Sistemi Verileri İle Hangi Bilgileri Öğrenmek Mümkün?

USS Ulusal Sağlık Sistemi Verileri ile toplum sağlığına dair önemli verilerin takibini yapmak mümkün olmaktadır. Hastalardan alınan anamnez formları, tedavi bilgileri (ayakta tedavi, hastaneye yatış, tedavi başarı oranı vb.), radyolojik görüntülemeler gibi faktörlerle şu bilgiler öğrenilebilir:

  • Bulaşıcı hastalık oranları
  • Acil servis yoğunluğu
  • Yatak takibi
  • Aşı takip
  • Nöbetçi hekim

Büyük çaplı salgıların ani karar alabilmek için gerektirdiği anlık bilgi akışı sağlık sistemlerinin etkinliğini yıpratmaktadır. Fakat, dijital bir ağ kurarak bu bilgi akışını sağlamak mümkündür. Bu noktada da Ulusal Sağlık Sistemi verileri bu bilgi akışını sağlayan elementlerdir diyebiliriz.

Ulusal Sağlık Sistemi Verileri ile toplum sağlığına dair bir çok önemli detay alışverişi anında gerçekleştirilebilir.

Ulusal Sağlık Sistemi Verileri Nasıl Raporlanır?

Ulusal Sağlık Sistemi veri aktarımı ile toplum sağlığının takibi mümkün olmaktadır. Özellikle dünya çapında sağlık sistemlerinde krizlerin yaşandığı COVID-19 pandemisi esnasında enfekte hastaların takibi, acil servislerdeki yatak bilgisi ve aşı takvimi gibi detayların takibi, ülkemizde USS ulusal sağlık sistemi verilerinin e-Sağlık üzerinden görülebilir olması itibariyle mümkün olmuştur.

Buna ek olarak, USS verilerinin işlenmesi ile sağlık kuruluşlarındaki tedavilerin başarı oranlarını takip etmek de mümkündür. Bu veriler, merkezi sağlık sistemine iletildiğinde, Karar Destek Sistemleri (KDS) ile raporlanır. Bu raporlar, Muayene Raporları ve Performans Raporları olmak üzere iki dalda değerlendirilir. Buna uygun olarak da Klinik Kalite İndikatörleri belirlenir. 3

USS Veri Klinik Kalite İndikatörleri Nelerdir?

T.C. Sağlık Bakanlığı, yayınlamış olduğu “Kalite İndikatörleri ve SİYÖS” adlı makalesinde Karar Destek Sistemlerinin “veri toplama, analiz ve iyileştirme” amacıyla sağlık sistemini değerlendirdiğini belirtir. Böylelikle bir sağlık kuruluşunda sunulan hizmet kalitesinin verimliliği, etkinliği ölçülebilir; tedavi sonuçlarının izlenmesi ve buna göre de ileriye dönük politikaların oluşturulabilmesi ve karşılaştırılabilmesi mümkün olur.

Karar Destek Sistemleri (KDS) verileri ile incelenen Sağlıkla Kalite Standartları (SKS) İndikatörleri ile de sağlık kuruluşlarından gelen Ulusal Sağlık Sistemi Verileri değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucu, ortalama %95 başarı oranı beklenmektedir. Bu oranın ilerleyen dönemlerde %99 olması da hedeflenmektedir.

Ulusal Sağlık Sistemi Veri Gönderimini Kim Takip Eder?

Ulusal Sağlık Sistemi verilerinin bütünlüğünü ve veri başarı oranlarını, Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Sekreterlik Veri Sorumlusu kontrol eder. Herhangi bir sağlık kuruluşundan gelen verilerin %95 altı olması durumunda, Genel Sekreterlik Veri Sorumlusu, bahsi geçen sağlık kuruluşu ile iletişime geçerek durum hakkında bilgi alır.

USS Ulusal Sağlık Sistemi Verisi Eksik Gönderilirse Ne Olur?

KDS analizlerinin doğruluğu için verilerin doğru ve tam olması büyük bir önem taşımaktadır. Bu sebeple, USS veri aktarımı esnasında eksik bilgi gönderilmesi durumunda sistem hata mesajı verir. Yani, SYBS sistemi üzerinden hastaya dair zorunlu bilgiler(kimlik bilgisi ya da bulaşıcı hastalık bilgileri gibi) eksik girilirse, sistem veri kaydı gerçekleştirmeyecek ve bilgilerin doğru ve eksiksiz girilmesini talep edecektir.

Ulusal Sağlık Sistemi temel bileşenleri arasından enformasyon ve hizmet sunumu maddelerini ölçmeye ve iyileştirmeye yarayan Ulusal Sağlık Sistemi Veri Aktarımının güvenli platformlar üzerinden gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu sebeple, T. C. Sağlık Bakanlığına bağlı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, USS verilerinin güvenli gönderimini sağlamak üzere belirli standartlar ve gereklilikler belirlemiştir. Bu koşulları yerine getiren SYBS yazılımlarını ‘aktif’ olarak listelemiş ve kliniklerce kullanımına onay vermiştir. Aktif Diş Hekimliği Bilgi Sistemi yazılımları arasından Medicasimple, yalnızca USS veri aktarımı sağlamakla kalmayıp, klinik yönetiminizi hiç olmadığı kadar kolaylaştırır.

Düzenli Olarak Makale Alın
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

On-premise yazılımların yanı sıra bulut tabanlı hasta takip yazılımları da ortaya çıkmış ve yaygınlaşmıştır. Peki bu sistemlerden hangisini kliniğinizde kullanmak daha mantıklı?

Sema Türker
February 7, 2023

06 Ekim 2022 tarihli yeni yönetmeliğe göre diş muayenehanesi açmak için gerekli fiziki şartlar değişti. Bu makalede, uygun klinik ölçüleri ve fiziki standartlarına bakalım.

Sema Türker
January 27, 2023

Vergi Usul Kanunundaki değişiklikler ile fatura ve makbuzların elektronik ortama taşınması ile diş hekimlerinin de e-fatura ve e-smm sistemlerine geçmesi zorunlu hâle gelmiştir.

Sema Türker
January 18, 2023

Bir sonraki blog yazımızı almak
ister misiniz?

Her zaman en kaliteli içerikleri oluşturmaya çalışıyoruz.

Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.
Bugün Medicasimple ile tanışabilirsiniz.
Medicasimple'ın kliniğinize nasıl fayda sağlayacağını öğrenmek için demo talep edin.
Demo İzle